ศิลปะมวยไทยการใช้เข่า

ศิลปะมวยไทยการใช้เข่า

ศิลปะมวยไทยการใช้เข่า

เข่า เป็นอวัยวะะที่มีข้อต่อระหว่างกระดูกขาส่วนบนกับกระดูกขาส่วนล่าง อันมีกระดูกสะบ้า ซึ่งแข็งนูนและกลมเป็นตัวกลางระหว่าง กระดูกทั้งสองส่วน โดยมีเอ็น พังผืดและกล้ามเนื้อยึดติดไว้อย่างหนาแน่น บริเวณต้นขามีกล้ามเนื้อมัดใหญ่และแข็งแรงมากอยู่หลายมัด เมื่อพับเข่า รวมกับขาส่วนล่าง ซึ่งมีกล้ามเนื้อน่องอยู่นั้น จึงทำให้เข่าที่ตีออกไปหนักหน่วงมีพลังยิ่ง แต่เนื่องจากเข่าเป็นอาวุธสั้นรองจากเตะ จึงใช้ได้ผลดีในระยะประชิด เช่น เข่าคลุกวงในกอดปล้ำตีเข่า โยนเข่า และแทงเข่าเป็นต้น ส่วนเป้าหมาย คือท้อง หน้าอก ซี่โครงข้างลำตัว อวัยวะเพศ ทวารหนัก และต้นขา ถ้าตีสูงขึ้นไปอีกเป็นบริเวณต้นแขน ปลายคาง ใบหน้า และ ศีรษะ นอกจากนื้เข่ายังป้องกันการโจมตีของการเตะกลางและเตะตัดล่างด้วย เนื่องจากเข่าเป็นอวัยวะที่แข็งมากที่สุดส่วนหนึ่ง เมื่อปะทะกับเท้าที่ เตะมา เท้าอาจจะได้รับความเจ็บปวดและพิการได้

การใช้เข่าแบ่งออกเป็น ๒ ลักษณะ คือ การใช้เข่าโดยไม่ต้องใช้มือ หรือแขนเกาะยึดดึง หรือกระชากคู่ต่อสู้ และการใช้เช่าโดยใช้มือหรือแขน เกาะยึดดึง หรือกระชากคู่ต่อสู้ การใช้เข่าถ้าแบ่งตามลักษณะวิถีทางของเข่าที่ออกจากแหล่งไป สู่เป้าหมายแล้วมีหลายอย่าง เข่น เข่าตรง เข่าเฉียง เข่าตัด เข่าโค้ง และเข่าลอย เข่าแต่ละอย่างมีวิธีการทำต่างๆกันออกไป และจังหวะ หรือโอกาสที่จะใช้แตกต่างกันออกไป

เข่าตรงมวยไทย หมายถึง เข่าที่เดลื่อนจากจุดเริ่มต้นไปกระทบเป้าหมาย เป็นแนวตรงลํ้าไปข้างหน้า มี ๒ ลักษณะ คอ เข่าตรงตีนำ และ เข่าตรงตีตาม วิธีการทำมีดังนี้

เข่าตรงตีนำ จากท่าจดมวยเหลี่ยมขวา น้ำหนักตัวจะอยู่ที่เท้าขวา ซึ่งเป็นเท้าหลัง ให้ถ่ายน้ำหนักตัวมาที่เท้าหน้าคือเท้าช้ายพร้อมกับ วางเท้าลงยันพื้น กระตุกเข่าตีขึ๋นตรงๆ พร้อมกับถ่ายนํ้าหนักตัวให้มาอยู่ เท้าขวา น้ำหนักตัวจะไปรวมกันที่ปลายเข่าที่ตีขึ๋นไป ดังนั้นการเกร็งกล้ามเนื้อท้องที่ดึงพับเข่าและลำตัวเข้าสวนทางกัน ถ้าเป็นไปอย่างฉับพลันได้จังหวะ ลัมพันธ์กัน มุมของเข่าที่ตีออกไปจะล้ำไปข้างหน้าตรงๆ เหมาะสำหรับตีเข่าตรงในระยะประชิด กอด ปล้ำ และการกระชากตี

เข่าตรงตีตาม โอกาสที่จะ ใช้เข่าตรงตีตาม คือ จังหวะที่คู่ต่อสู้จะ เข้ามาต่อยหรือฟันศอก จะต้องหลบหลีก ปิดป้องหมัดคู่ต่อสู้ให้ดี จังหวะที่คู่ต่อสู้ถลำเข้ามาโดยไม่ระวังต้ว และจังหวะที่คู่ต่อสู้ยืนปักหล้กอยู่ไม่ระวัง ตัวก็ตีเข่าตรงตามได้ นอกจากนึ่ใน จังหวะที่มีการปัดให้คู่ต่อสู้ถลำไป ทางขวาหรือช้ายแล้วตี

เข่าขวาตรง หรือจังหวะเกาะ กอด ปล้ำ รัดเอว และกระชากตี การเกาะยึด ปล้ำ รัดเอว และกระชากตีทำให้การตีเข่ามีประสิทธิภาพรุนแรงและหนักหน่วงมากกว่าการตีเข่านำ เพราะเป็นเข่าที่ ถนัดที่สุด การกอดปล้ำเหล่านี้จะต้องทำด้วยความแข็งแรงเหนียวแน่นรัดกุม เก็บคางให้มิดชิดแนบลำตัว ไหล่กดข้อศอกและแขนให้ชิดกัน จะทำ การตีเข่าได้ผลดี และปลอดภัยยิ่งขึ้นเป้าหมายของการตีเข่าตามก็คล้ายกับเข่านำ คือตั้งแต่ต้นขา ทวารหนัก อวัยวะเพศ ท้อง หน้าอก ข้างลำตัว คางและใบหน้า

เข่าเฉียง หมายถึง การตีเข่าที่มีวิถีทางการตีเฉียงขึ๋นจากจุดที่เข่าอยู่ไปจนถีงจุดที่เข่าปะทะเป้าหมายถี้เข่าช้ายจะเฉียงมากระทบเป้าหมายทางขวา ถ้าตีเข่าขวาจะเฉียง มากระทบเป้าหมายทางด้านซ้าย ถ้าคู่ต่อสู้เดินเข้ามาตรงๆ เข่าเฉียงจะถูกเป้าหมายบริเวณ ต้นขา และลำตัวด้านข้าง นอกจากจะใช้การกระชาก ผลัก ฉุด เตะ กอด ปล้ำ ให้คู่ต่อสู้เสียหลักแล้ว จึงจ ะ สามารถตีเข่าเฉียงเข้าบริเวณ ท้อง หน้าอก ปลายคาง และ ใบหน้าได้ เมื่อมืการโน้มคอมักจะ เหวี่ยงคู่ต่อสู้ไปทางด้านหนึ่งจึงสามารถตีคู่ต่อสู้ไปทางด้านใดด้านหนึ่ง จึงสามารถตีเข่าเฉียงได้ถนัด การเหวี่ยงนั้นจะต้องเหวี่ยงให้ทิศทางของคู่ต่อสู้เข้ามาสวนทางกับทิศทางของเข่าเฉียงที่ตีขึ้นไป จึงจะได้ผลดี

เข่าโค้ง เป็นเข่าที่ผู้ใช้จะต้องบิดสะโพกคว่ำลง ให้ทิศทางของเข่าลอยโค้งจากบนลงปะทะเป้าหมาย ให้ปลายเท้าเหยียดเป็นเส้นตรงกับขาและเข่า

เขาตัด เป็นเข่าที่มีทิศทางการตีเข่าผ่านจากขวาไปซ้าย หรือซ้ายไปขวา ขนานกับพื้นให้ส่วนของหัวเข่าปะทะเป้าหมาย ส่วนของเข่า ขา และ ปลายเท้าเป็นเส้นตรงขนานพื้น

เขาลอย เป็นการกระโดดโยนเข่าขึ้นไปตรงๆ เป้าหมายที่ปลายคาง หรือหน้าอกของคู่ต่อสู้

เข่าโหน เป็นเข่าที่อาศัยมือ หรือแขน เกาะโหนคอ โหนไหล่ หรือ โหนเหนี่ยวศีรษะคู่ต่อสู้ลดลงมา พร้อมกับตีเข่าสวนขึ้นไป

เข่ากระโดเหยียบ เป็นการตีเข่าที่อาศัยการใช้เท้าอีกเท้าหนึ่่งเหยียบคู่ต่อสู้แล้วกระโดดเข่าเข้าบริเวณศีรษะ ขมับ คอ ใบหน้า ปลายคาง หน้าอก ท้องและชายโครง การเหยียบอาจจะเหยียบหน้าแข้ง เข่า ต้นขา ก็ได้

ทั้งหมดนี้คือศิลปะมวยไทยที่ใช้เข่าได้อย่างมีอานุภาพรุนแรง